بار دیگر موضوع FATFبه یکی از مباحث روز کشور تبدیل شده است. واقعیت این است که درباره این موضوع دو راه پیش روی ما وجود دارد: اول پیوستن ایران به FATF و دوم نپیوستن ایران به این معاهده، که هر یک از این دو حالت نیز در دو سناریوی تداوم یا لغو تحریمها رخ خواهد داد. در واقع امکان رخ دادن چهار حالت وجود دارد:
1ـ تداوم تحریمهاـ نپیوستن به FATF: در این حالت که بسیار محتمل است، تحریمها تداوم خواهد داشت و از طرفی با توجه به تبعات پیوستن به FATF این موضوع در نهایت از دستور مجمع تشخیص مصلحت خارج خواهد شد.
2ـ لغو تحریمهاـ نپیوستن به FATF: در این حالت اگر چه تحریمها لغو خواهد شد، اما ایران به این معاهده نمیپیوندد که دلیل آن امکان ردیابی معاملات مالی ایران از سوی دشمن، نگرانی از بازگشت مجدد تحریمها، اعتماد نداشتن به دشمن و مواردی از این قبیل است. اگر چه ممکن است برخی مدعی ضرورت پیوستن ایران به FATF برای انجام مبادلات بانکی شوند؛ اما واقعیت این است که تحریمهای بانکی ایران حتی با پیوستن به FATF نیز همچنان ادامه خواهد داشت، دلیل آن نیز ساختار پیچیده تحریمها، مسائل حقوقی، در کنار عدم اراده و خواست آمریکا برای لغو تحریمهاست. تجربه تاریخی نشان داده است، حتی در صورت لغو تحریمها (تجربه برجام) این لغو ظاهری بوده و در واقعیت مبادلات بانکی ایران به منزله مهمترین رکن تحریمها همچنان باقی خواهد ماند. (رجوع شود به سخنان ولیالله سیف، رئیس کل بانک مرکزی ایران در سالهای اجرای برجام و ریاستجمهوری اوباما مبنی بر اینکه حاصل برجام تقریبا هیچ بوده است)؛ این حالت کم هزینهترین و بهترین حالت برای کشور است.
3ـ لغو تحریمهاـ پیوستن به FATF: در این حالت لغو تحریمها در کنار پیوستن به FATF است؛ یعنی تحریمها در ظاهر ماجرا لغو شده و ایران نیز به این معاهده میپیوندد؛ اما مطمئن باشید بر اساس تجربه برجام ایران هیچ نفعی از منافع پیوستن به FATF نخواهد داشت و مبادلات بانکی ایران به همان دلیلی که طی سالهای برجام برقرار نشد، همچنان برقرار نخواهد شد. ضمن اینکه در حالت فوق ایران به FATF پیوسته و تمام تبادلات مالی کشور زیر نظر خواهد بود که این به معنای عدم امکان دور زدن تحریمهاست. این حالتی است که اگر چه ممکن است در ابتدا یک شوک روانی مثبت برای اقتصاد ایران داشته باشد؛ اما این شوک خیلی زود به پایان میرسد.
4ـ تداوم تحریمهاـ پیوستن به FATF: این شرایط بدترین حالت ممکن است که انجام آن از سوی طرف ایرانی عقلاً و منطقاً غیر ممکن به نظر میرسد. در این حالت با وجود تداوم تحریمها، ایران به واسطه وعدههای دشمن یا چیزی شبیه آن حاضر به پیوستن به FATF میشود که البته چنین حالتی منجر به فلج شدن اقتصاد کشور و بسته شدن راههای دور زدن تحریمها خواهد شد که البته متأسفانه برخی گویا طرفدار این ایده هستند.
بنابراین، پیوستن به FATF چیزی جز پیامدهای زیانبار برای اقتصاد کشور نخواهد داشت.